بررسی ظرفیت سه داستان‌ از رساله‌ی دلگشای عبید زاکانی بر اساس مؤلفه های تفکر فلسفی لیپمن

Authors

Abstract:

هدف از این پژوهش، بررسی و تحلیل محتوای داستان‌های رساله‌ی دلگشا اثر عبید زاکانی بر پایه‌ی نظریه‌ی لیپمن درباره‌ی تفکر فلسفی است. برای دست‌یابی به این هدف، کوشش بر آن بوده‌است تا با مرور مختصری بر آراء لیپمن، مؤلفه‌های تفکر فلسفی از دیدگاه وی شناسایی و استنتاج گردند. پس از مطالعه و بررسی، مؤلفه‌ها به سه گروه مؤلفه‌های تفکر انتقادی، خلاق و مراقبتی تقسیم شدند. در بخش دوم، به کمک روش تحلیل محتوای قیاسی و با توجه به چهارچوب نظری فراهم‌شده در بخش نخست، مؤلفه‌های تفکر فلسفی در سه داستان منتخب‌ از رساله‌ی دلگشا شناسایی و تحلیل گردیدند. یافته‌های پژوهش نشان داد که هر سه داستان به دلیل آن‌که حاوی مؤلفه‌هایی در زمینه‌ی ابعاد گوناگون تفکر فلسفی هستند، توانایی لازم را در پرورش این نوع تفکر داشته و با افزودن برخی تمرین‌ها و پرسش‌ها می‌توان ظرفیت آن‌ها را جهت استفاده در برنامه‌ی فلسفه برای کودکان به میزان قابل توجهی افزایش داد. پیشنهاد می‌گردد که مؤلفان ادبیات کودک و نوجوان داستان‌های این پژوهش را برای دو گروه سنی کودک و نوجوان بازنویسی کنند. این بازنویسی بهتر است به گونه‌ای صورت بگیرد که هیچ مؤلفه‌ای را در متن فرو نگذارد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ادبیات شگرف و عبید زاکانی

گروهی بر این باورند که «عبید زاکانی» طنز پرداز و هجاگوی توانای قرن هشتم است؛ این گزارش نیز بر باور ایشان چند و چونی ندارد. اما آیا تمام سخن همین است؟ گام می‌توان در خوانشی خواننده مدار، شیوة بیانی عبید زاکانی و راز ماندگاری نوشتار او را یافت. شاید سپیدی های متن را نیز به در کشید! از آنجا که دریافت طنز، کنشی خواننده مدار است، نخست اندکی دربارة خوانش خواننده گفته می‌شود. در چارچوب نظریة دریافت و ...

full text

همگونی‌های فکری حافظ و عبید زاکانی

چکیده:قرن هشتم هجری زمان ظهور دو تن از چهره‌های شعر کلاسیک فارسی یعنی خواجه حافظ شیرازی و عبید زاکانی است. دوران حیات این دو شاعر و نویسنده‌ی طنز‌پرداز بزرگ، از تاریک‌ترین و مشوش‌ترین ادوار تاریخ ایران است و محیط زندگانی آن‌ها نیز عرصه‌ی اضطراب‌ها و تشنجات سیاسی و انحطاط در همه‌ی زمینه‌های اجتماعی، فرهنگی، اخلاقی و حتی دینی است. این شرایط بر افکار و اندیشه‌های حافظ و عبید اثر فراوان داشته و در ...

full text

سرچشمة حکایات عبید زاکانی در رسالة دلگشا

چکیده: رسالة دلگشا، یکی از آثار ارزشمند عبید زاکانی در زمینة طنز است، که از دو بخش حکایات عربی و فارسی تشکیل شده است. بسیاری از افراد و صاحب­نظران عبید را مبتکر حکایات طنزآمیز می­دانند؛ در حالی­که با مطالعه و بررسی حکایات عربی این اثر، تأثیرپذیری او از منابع عربی به خوبی نمایان می­شود. با بررسی­های انجام شده در این پژوهش، نشان داده­ایم که عبید نه تنها این حکایت­ها را ابداع نکرده، بلکه به شدّت ا...

full text

بررسی تطبیقی طنز در آثار جاحظ و عبید زاکانی

چکیده طنز، سخنی است؛ اعتراض‌آمیز، لطیف و نیشخندانگیز که هدفش انتقاد و اصلاح جامعه است و از دیرباز در ادبیّات تمامی ملّت‌ها وجود داشته است. جاحظ، نخستین طنزپرداز بنام در ادبیّات عربی است؛ چنانکه عبید زاکانی نیز پدر طنز فارسی است. آنچه موجب روی آوردن این دو ادیب به ادبیّات طنز شد، شرایط حاکم بر جامعه ایشان بود؛ از این رو، طنز در ادبیّات این دو، طنزی اجتماعی و گاه سیاسی است و درصدد اصلاح و تربیت است. ...

full text

همگونی های فکری حافظ و عبید زاکانی

چکیده:قرن هشتم هجری زمان ظهور دو تن از چهره های شعر کلاسیک فارسی یعنی خواجه حافظ شیرازی و عبید زاکانی است. دوران حیات این دو شاعر و نویسنده ی طنز پرداز بزرگ، از تاریک ترین و مشوش ترین ادوار تاریخ ایران است و محیط زندگانی آن ها نیز عرصه ی اضطراب ها و تشنجات سیاسی و انحطاط در همه ی زمینه های اجتماعی، فرهنگی، اخلاقی و حتی دینی است. این شرایط بر افکار و اندیشه های حافظ و عبید اثر فراوان داشته و در ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 9  issue 2

pages  99- 122

publication date 2019-02-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023